Finnmark, land van steen en mos en water en vergezichten. Een roadtrip in foto's.

We gaan op roadtrip, zei mijn dochter, en dat deden we toen we bij haar op bezoek waren in Pasvik, een klein gehucht in Finnmark, de meest noordelijke provincie van Noorwegen. En wel twee maal: eerst van Pasvik helemaal naar het noorden, naar Grense Jakobselv, waar Noorwegen grenst aan zowel de Barentszee als Rusland, en daarna wederom van Pasvik, maar deze keer naar het verlaten dorp Hamningberg.

Deel 1: Grense Jakobselv

We reden kilometerslang langs de Russische grens, en dat voelt toch vreemd op een bepaalde manier. De ondiepe Jakobselva-rivier oversteken en je bent er. Maar de militaire post aan de overkant, de patrouillerende Noorse soldaten en de waarschuwingsborden maken duidelijk dat deze op het oog vreedzame grens toch ook hier spanning kent.

De natuur trekt zich daar niks van aan overigens, en is aan beide kanten even beeldschoon. Stenen, mossen, berkenbomen die in geelgoud herfstkleed staan. En dan water: overal meren, moerassen, beken. Langs de weg ook veel mooie oude en verlaten bouwsels en de fraaie Koning Oscar-kapel, bijna aan het einde van de weg. En dan, werkelijk aan het einde, Storsande: een wit strand, volledig verlaten met alleen de wind en de woeste golven van de Barentszee als gezelschap..

Vardø

Op onze tweede roadtrip enkele dagen later deden wij het eiland Vardø aan, dat het uiterste oostelijke punt van Noorwegen is. Een eiland dat je bereikt via een tunnel, dat het meest opvalt door vier enorme bolvormige radarstations van het leger, het meest indruk maakt met het Steilneset-herdenkingsmonument voor de heksenprocessen begin 17e eeuw, en dat zich van zijn mooiste kant toont bij de Drakkar-Leviathan, een indrukwekkend houten kunstwerk dat een ode is aan de Arctische cultuur en natuur, haar geschiedenis, mythes, verhalen, haar mensen en haar dieren. Het Drakkar-Leviathan-beeld werd in de zomer van 2016 gebouwd door het Taibola Assemble-team uit Archangelsk/Severodvinsk.

Een schitterend kunstwerk vond ik zelf, op een beeldschone plek op het eiland, waarbij de afwisseling van regen en de laagstaande zon een heel mooi, bijna mystiek landschap tekende.

Hamningberg

Ruimte, leegheid, uitgestrektheid, stilte, zelfs totale stilte, soms, zonder zelfs het zachte geluid van de natuur. Ik mis in het overvolle en drukke Nederland nog dagelijks het ruime en ruige landschap van Finnmark waar ik een tijdje terug was. De stenen, de mossen, de bomen, de kleuren, de vergezichten, het eindeloos weg kunnen kijken, het water van de woeste Barentszee bij Hamningberg tot de spiegelgladde Munkefjord bij het wisselen van de getijden, als het water heel even volledig stil lijkt te staan. En zo weinig mensen kom je tegen, zo weinig. Heerlijk (zei de closet-hermit). Het is om stil van te worden.

Houten Huizen

Houten huizen – vooral die schattige rode huizen – zijn natuurlijk zoooo typisch voor Scandinavië, maar mijn oog werd steeds getrokken naar de oude, verlaten, vervallen versies, met afbladderende verf, scheve planken, soms nog met daken van gras en vaak op de allermooiste plekken. Altijd gaat mijn verbeelding dan werken: wie heeft het ooit gebouwd, welke levens speelden zich hier af, en waarom zijn ze verlaten? En wat zijn ze mooi zo, dat zachte, bijna fluisterende verval.