Roeien in Venetië; voel de ziel van de stad

Deze week is het carnaval begonnen in Venetië, stroomt de stad vol en begint de drukke zomerperiode in de stad, wanneer de straten en stegen worden overspoeld door bezoekers, met als hoogtepunt de maand juli, wanneer ruim een half miljoen mensen La Serenissima bezoeken. Daarom ga ik graag in de wintermaanden – januari en februari zijn het beste – en had ik twee weken terug ook nog eens heerlijk weer. Onder een blauwe hemel, zalige zon en een frisse windstilte voer ik in een sandolo s’ciopon van Venice on board door de kanalen van Cannaregio.

Omdat het roeien in Venetië zo’n belangrijk deel van mijn aankomende derde roman is, heb ik veel onderzoek gedaan naar die typische Venetiaanse manier van roeien; naar de techniek en het ontstaan ervan, naar de verschillende soorten schepen (naast de welbekende gondel), naar de riemen en de forcole. Ik las blogs en artikelen en instructiehandboeken, keek video's en docu's, maar wilde het vooral ook wel erg graag zelf ervaren. Na online contact te hebben gelegd, liep ik vroeg in de ochtend uiteindelijk langs de Fondamente Contarini en klopte daar op het kleine deurtje van het boothuis van Venice on Board.

Ingang en boothuis Venice on Board

Voga alla Veneta

Het eerste wat mijn instructeur en gids Stefano vertelde, was dat vogare geen sport is en spierkracht doet er niet toe. Voga alla veneta doe je met gevoel, je streelt het water met het premer en stair, de duwende en bijna gelijktijdig trekkende beweging van elke slag, zodat je boot, ondanks dat je aan één kant roeit, toch in een rechte lijn door de kanalen vaart. Het was erg wennen: hoe harder ik mijn best deed, hoe minder goed het ging. Loslaten moest ik. De boot, de riem en het water moest ik voelen, en dat kan alleen door te ontspannen.

Langzaam begon ik het door te krijgen, en lukte het om iets minder slingerend door de kanalen te varen.

Ik roeide hoeken om, en voer zelfs even op de lagune, waar het getij gelukkig net op zijn keerpunt was, en ik dus noch weg van noch juist de stad in werd geduwd. Het water was spiegelgald en ideaal om te oefenen. Nog even voer een motorbootje voorbij - ze varen hier zoals ze in Napoli autorijden, mopperde Stefano - en ondanks de hekgolven lukte het me goed overeind te blijven. Even waande ik me ook een Venetiaan, deel van het water, van de aders en dus de ziel van de stad.

Roeien als fietsen

Roeien in Venetië is niet alleen een geweldige en unieke manier om de stad te ervaren, maar het verbindt je ook aan een oud ambacht dat tot op zekere hoogte de ziel van de stad vertegenwoordigt. Vroeger – nel tempo – roeide iedereen, vertelde Stefano. Iedereen had wel een bootje, net zoals Nederlanders fietsen hebben. Roeien was net zo natuurlijk als wandelen.

Boten en scheepjes en deze specifieke wijze van roeien maakten het ooit mogelijk om op 118 eilanden in een moeras een stad te bouwen, verbonden met meer dan 438 bruggen, en doorkruist door smalle kanalen die de aderen van Venetië vormen, en waar ik nu dus ook doorheen roeide, deel van haar harteklop, in serene stilte en rust zoals je die bij Venetië misschien niet verwacht, terwijl zij toch bekend staat als La Serenissima.

Zoals ik in mijn komende roman (titel nog bekend te maken), die in het voorjaar van 2026 uitkomt, schrijf:

'Roeien is verbonden met het ritme van de stad, haar hartslag, ademhaling, leven en dood, rijzen en vallen, opstaan en gaan slapen, dag en nacht, eten en poepen, inspiratie en expiratie, extase en depressie, liefde en haat. De riem is het instrument waarmee jij je wezen in het water uitdrukt. Er is geen enkele andere manier om werkelijk en diepzinnig het wezen van deze amfibische stad te doorgronden en te begrijpen - hoe het gebouwd is, hoe het functioneert, hoe het leeft - dan het roeiend te ervaren. Staand, sterk, vooruitkijkend, op dit asymmetrische wonder waar je steeds, alleen, zoals je geboren wordt en sterft, tegen je eigen voortdurende vallen in vaart. Het is toch de mooiste zinnebeeld voor het leven.'

Venice on board

Venice on board is een lokale stichting die dit zeer authentieke en wezenlijk onderdeel van de Venetiaanse cultuur wil behouden en overbrengen op locals en bezoekers. Want ooit roeide iedereen, jong en oud, man en vrouw, en was de stad het domein van dit soort roeiboten met hun gracieuze vaart en subtiele roeitechniek.

Het is supertechnisch en moeilijk, maar een geweldige, onvergetelijke ervaring die smaakt naar meer – volgende keer ga ik zeker weer roeien – en die ik iedereen kan aanbevelen. Mijn lidmaatschapskaart is een jaar geldig en ik hoop dat ik gauw weer kan terugkeren om weer te roeien.