De lagune van Venetië op met Andrea Rossi - vijfde generatie visser van Burano.

Half december 2023 ging ik voor een week research naar Venetië. Ik had daar met veel verschillende mensen afgesproken, onder andere met Andrea Rossi, vijfde generatie visser van Burano. Ik was Andrea op het spoor gekomen door een artikel van National Geographic  en had contact met hem opgenomen met de vraag of hij me kon helpen met het leren kennen van de Venetiaanse lagune. We hadden appcontact, waarbij we op zondag afspraken. Per fare un bel giro, appte hij nog.

Toch niet...

Die zondag kwam met grauw weer en mist, de Venetiaanse caígo, en toen ik op Murano arriveerde, stond Andrea op me te wachten, dik ingepakt maar met een moeilijke uitdrukking op zijn gezicht. We gingen samen naar trattoria Da Primo, waar we koffie dronken en elkaar beter leerden kennen, maar al gauw bleek dat die bel giro er vandaag vanwege de mist niet in zat. Misschien later in de week, als het weer beter werd, zei Andrea. Ik bleef enigszins teleurgesteld achter, maar werd door Paolo, de uitbater van Da Primo en goede vriend van Andrea en zijn dochters, enorm in de watten gelegd – culinair gezien dan: een heerlijke lasagne en risotto di gò. Mijn hemel, wat was dat lekker.

Andrea (links), de dochter en vrouw van Paolo - van Trattoria Da Primo

Toch wel..

De dagen van mijn researchtrip gingen voorbij. Ik had andere geweldige ontmoetingen in een grauw en regenachtig Venetië – waar ik ook ontzettend van hou – en uiteindelijk kreeg ik woensdag een appje van Andrea. Morgen werd het lekker weer: het was aan. En wat een dag. Met schitterend weer kon de zondag nog uitgestelde boottocht over de lagune doorgaan.

Andrea had zondag al uitgebreid verteld over zijn vak, de tradities, technieken en de natuur van de lagune, en nu, in zijn boot, de ervaring van alleen op dat wijde water zijn. We voeren door de kanalen van Burano en Torcello, tussen de barene (de zandbanken/mudflats) door, naar kleine vissershutten, langs kweekvijvertjes en de zogenaamde serragia, de lange netwerken (letterlijk), en langs het mysterieuze en ietwat lugubere knekeleiland Sant’Ariano, waar menselijke botresten (van soms honderden jaren oud) nog gewoon opgevist kunnen worden langs de wal.

De stilte, de rust, het onbeweeglijke, het overweldigend simpele van deze natuur, en steeds in de verte die markante torens: van de Santa Maria Assunta-basiliek van Torcello, de ietwat scheve campanile van Burano, en in de verte die van Venetië zelf. En aan de andere kant, in de vage verten, witte pieken van de Alpen. Weergaloos.

Ragionar come un pesce

Toen we bijna weer terugkwamen op Burano, kreeg ik tot mijn grote verrassing een boekje van Andrea overhandigd met de titel Ragionar come un pesce, geschreven door… Andrea zelf. Ragionar come un pesce – denken als een vis – gaat over Andrea’s leven als visser, de enorme passie voor zijn vak en zijn liefde voor de lagune. Met mooie inzichten in de technieken en tradities van de traditionele vorm van visserij. Ik was een tikkeltje overweldigd, zo mooi en gul, ik voelde me ongelofelijk vereerd en gelukkig hiermee.

"Al mio amico Mark, con orgoglio che questo mio libro ti fossa inspirare nei tuoi romanzi.” Con Amisticia, Andrea.

En of ik geïnspireerd was. Ik heb het boek van voor tot achter gelezen, en veel van zijn geweldige verhalen hebben hun weg gevonden naar mijn nieuwe roman. Andrea en alles wat hij me gegeven heeft in deze korte week, gaat zeker in de roman terugkomen. Vooral la generosità, l’affidabilità, la gentileza, la passione e il amore per la piccola isola di Burano (of Buran, zoals men het daar in dialect uitspreekt). Grazie mille, Andrea!

Hierbij als sneak preview een deel uit mijn derde roman – titel kan ik nog niet vrijgeven – die in voorjaar 2026 zal uitkomen.

Bepe kende de beweging van vissen vanaf het moment dat ze de lagune binnenkwamen in de lente totdat ze weer teruggingen naar zee om daar te overwinteren. Hij wist waar ze hun prooien aten, en wij hen konden vinden, maar ook wanneer we niet moesten vissen omdat vrouwtjes hun eieren kwamen leggen. Hij had een bijna telepathische gave om te voelen waar de vis zich bevond. De meeste vissen waren nu naar zee geëmigreerd en als vagantivi zwierven we daarom over de lagune, op zoek naar wat er restte, vooral mossels, oesters, andere schelpdieren, kreeften en garnalen.

'En de gò,' zei Orso, en glimlachte breder dan dat ik tot dan toe had gezien. Gò moet je weten, is grondel, en een delicatesse van de lagune. Het vissen is heel moeilijk, want ze graven holen onder de modder. Bepe legde het nooit uit, vragen die ik stelde bleven onbeantwoord. Ik moest kijken en leren, de technieken van hem stelen, maar was daar nooit goed genoeg in.

Mocht je ooit maar Venetië gaan, ga dan ook zeker de lagune op. En wil je een geweldige gids ga dan naar https://www.venicebirdwatching.com